Rozporządzenie
Ministra Sprawiedliwości
z dnia 17 kwietnia 2024 r.
w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym
(Dz.U. z 2024 r. poz. 627)
Na podstawie art. 89 ust. 5 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1144, 1532 i 1860) zarządza się, co następuje:
§ 1 Rozporządzenie określa:
1) stawki wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za wykonaną pracę;
2) taryfy zryczałtowane dla biegłych ze względu na dziedzinę, w której są oni specjalistami;
3) sposób dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii.
§ 2 Stawka wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za każdą godzinę pracy, zwana dalej „stawką”, wynosi – w zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, a także w zależności od nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię – od 1,67 % do 2,36 % kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa, zwanej dalej „kwotą bazową”.
§ 3. 1.[1] W przypadku biegłych posiadających tytuł profesora stawka wynosi 5,13 %.
2. W przypadku biegłych posiadających stopień naukowy doktora habilitowanego lub stopień doktora habilitowanego w zakresie sztuki stawka wynosi 4,02 %.
3. W przypadku biegłych posiadających stopień naukowy doktora lub stopień doktora w zakresie sztuki stawka wynosi 3,33 %.
§ 4 W przypadku gdy problem będący przedmiotem opinii jest szczególnie złożony, stawka może być podwyższona do 50 %.
§ 5[2]. 1. W przypadku biegłych z zakresu daktylologii, wzywanych przez sąd w razie konieczności przesłuchania osób, które trwale lub okresowo doświadczają trudności w komunikowaniu się i posługują się językiem migowym, systemem językowo-migowym lub sposobem komunikowania się osób głuchoniewidomych, stawka wynosi:
1) 2,21 % za tłumaczenie z języka migowego oraz z innych środków komunikowania;
2) 2,88 % za tłumaczenie na język migowy oraz na inne środki komunikowania.
2. W przypadku biegłych z zakresu komunikacji wspomagającej i alternatywnej, wzywanych przez sąd w razie potrzeby przesłuchania lub wysłuchania osób mających problemy z komunikacją werbalną, stawka wynosi 2,88 %.
§ 6 Stawka biegłego, o którym mowa w § 5, może być podwyższona, jednak nie więcej niż o 50 %, w razie przesłuchiwania osoby podczas badania jej stanu psychicznego albo przesłuchiwania osoby z udziałem innych biegłych.
§ 7[3]. 1. Wynagrodzenie za wykonaną pracę biegłych z dziedziny nauk medycznych i nauk o zdrowiu, nauk społecznych oraz nauk ścisłych i przyrodniczych, w zakresie czynności opisanych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, określa się według stawki albo taryfy zryczałtowanej wskazanej w tym załączniku.
2. Wynagrodzenie za wykonaną pracę biegłych z zakresu geodezji i kartografii, w zakresie czynności opisanych w załączniku nr 2 do rozporządzenia, określa się według stawki albo taryfy zryczałtowanej wskazanej w tym załączniku.
§ 8[4]. 1. Poniesione przez biegłego wydatki niezbędne dla wydania opinii, w szczególności wydatki materiałowe, amortyzację aparatury badawczej oraz koszty dojazdu na miejsce wykonania czynności, biegły dokumentuje za pomocą faktur lub rachunków albo kopii tych dokumentów.
2. Jeżeli udokumentowanie poniesionych przez biegłego wydatków, o których mowa w ust. 1, nie jest możliwe za pomocą faktur lub rachunków albo kopii tych dokumentów, biegły składa pisemne oświadczenie o poniesieniu wydatku, zawierające w szczególności wysokość wydatku, mechanizm jego wyliczenia oraz przyczynę braku możliwości jego udokumentowania.
§ 9 Do opinii, które zostały zlecone przez sąd przed dniem wejścia w życie rozporządzenia i zostały wydane w terminie wskazanym przez ten sąd w postanowieniu o przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego, stosuje się przepisy dotychczasowe.
§ 10 Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz.U. z 2020 r. poz. 989).
§ 11 Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
Załącznik 1. Taryfa zryczałtowana wynagrodzenia biegłych z dziedziny medycyny[5]
| Lp. | Określenie czynności | Procent kwoty bazowej |
| 1 | 2 | 3 |
| I. Badania laboratoryjne | ||
| 1 | 1. Badanie markerów genetycznych w sprawie o ustalenie ojcostwa, podstawowe – jednej osoby | 12,33 |
| 2. Badanie dodatkowe markerów genetycznych – jednej osoby – za każdy marker | 1,25 | |
| 3. Badanie markerów genetycznych rozszerzone – jednej osoby | 22,01 | |
| 2 | Badanie markerów genetycznych w niezdegradowanym materiale biologicznym – w zależności od liczby oznaczonych markerów genetycznych | 1,53–25,47[6] |
| 3 | Badanie markerów genetycznych w zdegradowanym materiale biologicznym – w zależności od liczby oznaczonych markerów genetycznych | 2,78–42,50[7] |
| 4 | Badanie śladów krwi i innych substancji biologicznych: | |
| 1) oględziny jednego dowodu rzeczowego oraz wstępne badanie śladów | 2,78–4,02[8] | |
| 2) badanie przynależności gatunkowej plam krwi i innych substancji biologicznych jednego gatunku i na jednym dowodzie | 3,60 | |
| 3) badanie genetyczne jednego śladu krwi i innych substancji biologicznych na dowodzie rzeczowym: | ||
| a) w zakresie do 16 markerów genetycznych | 4,02 | |
| b) za każdy następny marker genetyczny | 1,67 | |
| 4) badanie śladów krwi w celu określenia źródła krwawienia lub czasu powstania śladów | 4,98 | |
| 5) inne badania biologiczne umożliwiające identyfikację indywidualną śladu biologicznego – na jednym dowodzie rzeczowym | 6,93 | |
| 5 | Badanie plam nasienia na jednym dowodzie rzeczowym | 6,09–8,59[9] |
| 6 | Badanie makroskopowe, mikroskopowe i mikrometryczne włosów dowodowych i porównawczych lub identyfikacja włókien i włosów – jednej osoby | 2,91–7,75[10] |
| 7 | Badanie identyfikacyjne materiału biologicznego | 3,75–13,43[11] |
| 8 | Badanie śladów i uszkodzeń postrzałowych: | |
| 1) bez strzałów próbnych | 4,02 | |
| 2) ze strzałami próbnymi | 6,93 | |
| 9 | Badanie histologiczne wycinków jednego narządu ciała | 1,25 |
| 10 | Badanie krwi na obecność tlenku węgla (hemoglobiny tlenkowęglowej): | |
| 1) badanie jakościowe | 1,25 | |
| 2) badanie ilościowe | 2,78 | |
| 11 | 1. Badanie krwi na obecność alkoholu – za każdą metodę | 3,60–4,02[12] |
| 2. Badanie wydychanego powietrza na obecność alkoholu | 4,02 | |
| 12 | 1. Badanie narządów ciała na obecność trucizn[13]: | |
| 1) trucizny lotne z parą wodną – wielokierunkowe badania jakościowe | 9,84–12,74[14] | |
| 2) trucizny lotne – oznaczenie ilościowe – stawka wymieniona w pkt 1 ulega zwiększeniu o | 4,85–15,52[15] | |
| 3) wolne kwasy i zasady, trujące reszty kwasowe – wielokierunkowe badania jakościowe | 6,09–10,94[16] | |
| 4) oznaczenie ilościowe trucizny z grupy wymienionej w pkt 3 – stawka ulega zwiększeniu o | 6,09–12,74[17] | |
| 5) trucizny metaliczne – wielokierunkowe badania jakościowe | 28,38–36,69[18] | |
| 6) oznaczenie ilościowe trucizny z grupy wymienionej w pkt 5 – stawka ulega zwiększeniu o | 2,91–9,00[19] | |
| 7) wysokowrzące lub nielotne trucizny organiczne naturalne i syntetyczne – przeprowadzenie wielokierunkowego toku badań | 39,59–45,27[20] | |
| 8) identyfikacja trucizny wyosobnionej w toku badań wymienionych w pkt 7 | 6,09–45,27[21][22] | |
| 9) ilościowe oznaczenie zidentyfikowanej trucizny wymienionej w pkt 8 – stawka ulega zwiększeniu o | 2,91–15,52[23] | |
| 2. Badanie narządów ciała na obecność trucizn ukierunkowane (tj. z określeniem poszukiwanej trucizny) jakościowe lub ilościowe | 9,84–36,69[24][25] | |
| 3. Badanie chemiczno-toksykologiczne substancji chemicznej w celu jej zidentyfikowania | 4,85–36,69[26][27] | |
| 13 | Badania botaniczne i farmakognostyczne trucizn roślinnych (identyfikacja części roślin i grzybów) | 6,93–13,30[28] |
| II. Badania osób żyjących | ||
| 14 | Określenie inwalidztwa, niepełnosprawności lub niezdolności do pracy oraz ich stopnia | 2,78–18,83[29] |
| 15 | Ocena zdolności do odbycia kary pozbawienia wolności | 3,89–15,52[30] |
| 16 | Stwierdzenie uszkodzeń ciała i ich kwalifikacja, stwierdzenie dziewictwa, ciąży, przebytego porodu, zakażenia wenerycznego, ustalenie obcowania płciowego itp. | 2,49–8,73[31] |
| 17 | Badanie stanu zdrowia psychicznego: | |
| 1) w warunkach ambulatoryjnych bez pisemnej opinii | 2,49–6,09[32] | |
| 2) w warunkach ambulatoryjnych z pisemną opinią | 6,65–13,99[33] | |
| 3) w warunkach szpitalnych z pisemną opinią | 15,92–33,78[34] | |
| 18 | Badanie psychologiczne: | |
| 1) w warunkach ambulatoryjnych bez pisemnej opinii | 2,49–6,09[35] | |
| 2) w warunkach ambulatoryjnych z pisemną opinią | 6,65–13,99[36] | |
| 3) w warunkach szpitalnych z pisemną opinią | 15,92–33,78[37] | |
| 19 | Badanie w przedmiocie uzależnienia od alkoholu: | |
| 1) w warunkach ambulatoryjnych bez pisemnej opinii | 2,49–6,09[38] | |
| 2) w warunkach ambulatoryjnych z pisemną opinią | 6,65–13,99[39] | |
| 3) w warunkach szpitalnych z pisemną opinią | 15,92–33,78[40] | |
| 20 | Badanie zdolności płodzenia, łącznie z chemicznym i mikroskopowym badaniem nasienia (w razie konieczności powtórzenia badania nasienia stawkę podwyższa się o 100%) | 4,71–8,59[41] |
| III. Badania pośmiertne | ||
| 21 | Oględziny zewnętrzne zwłok i szczątków ludzkich | 5,13–20,90[42] |
| 22 | Oględziny zewnętrzne i sekcja zwłok objętych wczesnymi zmianami pośmiertnymi – w zależności od zakresu badań i stanu zwłok | 8,73–31,84[43] |
| 23 | Oględziny zewnętrzne i sekcja zwłok objętych późnymi zmianami pośmiertnymi lub ekshumowanych, a także wykonywane w przypadkach wyjątkowo trudnych | 12,19–42,50[44] |
| 24 | Maceracja kości i ich rekonstrukcja: | |
| 1) przygotowanie kośćca do maceracji, jego maceracja (w razie maceracji kompletnego szkieletu – górna wysokość stawki) | 11,08–33,78[45] | |
| 2) rekonstrukcja kompletnego szkieletu | 10,66–148,81[46] | |
| IV. Inne czynności | ||
| 25 | Wydanie opinii wyłącznie na podstawie akt sprawy | 6,65–28,25[47] |
| 26 | Sporządzenie dokumentacji fotograficznej osób żyjących, zwłok i dowodów rzeczowych – za jedno ujęcie | 0,14 |
Załącznik 2. Taryfa zryczałtowana za typowe czynności techniczne biegłych z zakresu geodezji i kartografii
| Lp. | Określenie czynności | Jednostka | Procent kwoty bazowej za jednostkę |
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| 1 | Badanie ksiąg wieczystych oraz akt w archiwach państwowych: | ||
| 1) za pierwszą księgę lub za pierwsze akta nieruchomości | nieruchomość | 4,02 | |
| 2) za każdą następną księgę lub każde następne akta | nieruchomość | 1,94 | |
| 2 | Wyciągi danych z operatu ewidencji gruntów: | ||
| – sporządzenie wypisu z rejestru gruntów: | |||
| 1) za pierwszą działkę | działka | 1,53 | |
| 2) za każdą następną działkę | działka | 0,14 | |
| – sporządzenie wypisu z rejestru gruntów i wyrysu z mapy ewidencyjnej wraz z rozliczeniem powierzchni działek wykazanych w księgach wieczystych: | |||
| 3) za pierwszą działkę | działka | 28,66 | |
| 4) za każdą następną działkę | działka | 2,91 | |
| 3 | Uzyskanie niezbędnych danych z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego: | ||
| 1) do 4 punktów granicznych i punktów osnowy geodezyjnej | ryczałt | 6,09 | |
| 2) za każdy następny punkt graniczny i punkt osnowy geodezyjnej | punkt | 0,42 | |
| 4 | Ustalenie granic nieruchomości: | ||
| 1) do 4 punktów granicznych | ryczałt | 38,35 | |
| 2) za każdy następny punkt graniczny na podstawie danych geodezyjno-kartograficznych | punkt | 2,91 | |
| 3) za każdy następny punkt graniczny na podstawie oświadczeń stron | punkt | 1,25 | |
| 5 | Pomiar sytuacyjny i opracowanie jego wyników oraz sporządzenie mapy: | ||
| 1) dla powierzchni do 0,50 ha | ryczałt | 67,70 | |
| 2) dla powierzchni powyżej 0,50 do 1,00 ha | ryczałt | 85,13 | |
| 3) dla powierzchni powyżej 1,00 ha do 3,00 ha | ryczałt | 101,89 | |
| 4) dla powierzchni powyżej 3,00 ha do 5,00 ha | ryczałt | 126,52 | |
| 5) za każdy następny hektar | 1 ha | 15,10 | |
| 6 | Podział nieruchomości: | ||
| – opracowanie wstępnego projektu podziału na kopii mapy: | |||
| 1) podział na dwie działki | ryczałt | 18,83 | |
| 2) za każdą następną działkę | działka | 2,91 | |
| – obliczenie i wyznaczenie w terenie projektu podziału: | |||
| 3) podział na dwie działki | ryczałt | 85,13 | |
| 4) za każdą następną działkę | działka | 9,55 | |
| 7 | Inne prace geodezyjno-kartograficzne: | ||
| – skartowanie i opisanie na mapie granic ustalonych w postępowaniu rozgraniczeniowym: | |||
| 1) do 4 punktów granicznych | ryczałt | 12,74 | |
| 2) za każdy następny punkt graniczny | punkt | 1,94 | |
| – skartowanie i opisanie na mapie projektu podziału nieruchomości: | |||
| 3) podział na dwie działki | ryczałt | 31,84 | |
| 4) za każdą następną działkę | działka | 2,91 | |
| 5) za pomiar i sporządzenie szkicu sytuacyjnego do różnych celów stosuje się stawki określone w lp. 5 z zastosowaniem współczynnika 0,5 | – | – |
[1] § 3 ust. 1 w brzmieniu rozporządzenia z dnia 11.12.2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 1875), które wchodzi w życie 19.12.2024 r.
[2] § 5 oznaczenie ust. 1 i ust. 2 dodane rozporządzeniem z dnia 11.12.2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 1875), które wchodzi w życie 19.12.2024 r.
[3] § 7 w brzmieniu rozporządzenia z dnia 11.12.2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 1875), które wchodzi w życie 19.12.2024 r.
[4] § 8 w brzmieniu rozporządzenia z dnia 11.12.2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 1875), które wchodzi w życie 19.12.2024 r.
[5] Załącznik 1 w brzmieniu rozporządzenia z dnia 11.12.2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 1875), które wchodzi w życie 19.12.2024 r.
[6] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[7] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[8] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[9] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[10] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[11] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[12] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[13] Wymienione w tej pozycji wysokości stawek odnoszą się do badania jednego narządu. Przy równoległym badaniu drugiego i następnych narządów lub materiałów w tej samej sprawie wysokość stawek obniża się o 20%.
[14] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[15] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[16] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[17] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[18] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[19] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[20] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[21] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[22] Dopuszcza się możliwość podwyższenia stawek (do 50 %) w wypadkach uzasadnionych szczególnymi trudnościami (np. mało znane i rzadko spotykane substancje trujące, materiał z ekshumacji).
[23] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[24] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[25] Wymienione w tej pozycji wysokości stawek odnoszą się do badania jednego narządu. Przy równoległym badaniu drugiego i następnych narządów lub materiałów w tej samej sprawie wysokość stawek obniża się o 20 %.
[26] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[27] Dopuszcza się możliwość podwyższenia stawek (do 50%) w wypadkach uzasadnionych szczególnymi trudnościami (np. mało znane i rzadko spotykane substancje trujące, materiał z ekshumacji).
[28] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[29] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[30] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[31] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[32] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[33] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[34] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[35] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[36] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[37] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[38] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[39] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[40] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[41] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[42] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[43] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[44] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[45] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[46] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.
[47] W zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii, nakładu pracy oraz warunków, w jakich opracowano opinię.